Hukuk Sosyolojisinin Temel Ilkeleri

Arastirmacinin dikkatini devletle, mahkemelerle, kanunlarla ve muhakeme usulüyle sinirlayan bu hukuk düsüncesi hukuk bilimini bugüne kadar en beter sekilde maruz kaldigi fakirlige mahkm etmistir. Bir sonraki adim bu zincirlerden kurtulmayi ve hukuk normunun yalnizca devletle olan baglantisi icerisinde degil ayni zamanda sosyal iliskisi icerisinde incelenmesini gerektirmektedir.Aileyi tasvir etmeden aile hukukunu ögretmek; hayatta esya üzerinde ne tür haklarin görüldügünü belirtmeden esya hukukunu aciklamak; kurulmakta olan sözlesmelerin icerigini aciklamadan sözlesme hukukunu aciklamak imkansizdir.Bir dönemin ya da bir halkin hukukunu kanunun bölümlerine hapsetmeye calismak bir akarsuyu bir gölette hapsetmek kadar akil disidir. Gölete konulan su artik canli bir akarsu degil, durgun bir havuzdur ve havuzun icine az su konulabilir.Yasayan hukuk, hukuki önermeler icerisinde vazedilmis olmasa da hayata hükmeden hukuktur. Bu hukuk hakkindaki bilgimizin kaynagi, birinci olarak, modern hukuki belgelerdir; ikinci olarak, hayatin, ticaretin, adet ve teamüllerin ve yalnizca hukukun tanidigi degil, ayni zamanda görmezden geldigi ve göz yumdugu hatta onaylamadigi bütün birliklerin dogrudan gözlemlenmesidir.Hukuk sosyolojisi yasayan hukukun ortaya cikarilmasiyla baslamalidir. Dikkatini öncelikli olarak soyut olana degil, somut olana yönlendirecektir.Avusturyali hukukcu Eugen Ehrlich 1862-1922, Kita Avrupasi icin hukuk sosyolojisi disiplininin birkac kurucusundandir. Normlar hiyerarsisine bagli bir hukuk tarifinin gerceklikle örtüsmedigini fark eden Ehrlich, hukuk kurallarini muhataplarina ve kaynaklarina göre siniflandiran bir yaklasim ortaya koyarak, bize yasayan hukuk diye bilinen kavrami hediye eder.