Suc ve Ceza

Rus romancisi, Moskovada dogdu, Petrogradda öldü. Babasi hekimdi. Cocukluk yillarini Moskovada, zorba bir baba ile hasta bir anne arasinda gecirdi. Bir süre sonra annesi öldü, babasi kendini ickiye verdi. Petrograd Askeri Mühendislik Okulunu bitirdi 1843.Petrograddaki yasami, bilimsel ve askeri bir siki düzen altinda gecti. Gecimini saglayabilmek icin ceviriler yapti. Memurlukta tutunamayacagini anladi. Yazar olmaya karar verdi. Mektup bicimindeki ilk yapiti Insanciklari o sirada yazdi 1846. Roman, sicak bir ilgiyle karsilandi. Ancak, daha sonra yazdigi Ak geceler, Bir yufka yürekli, Netocka Nezvanova gibi romanlari, ayni ustalikla yazilmamisti. Onun icin, halkin hayranligi ilgisizlige dönüverdi. Umudu kirilan yazar, genc liberallerin cevresine girdi. Petracevskiy entrikasina karistigi icin tutuklandi 1849. Yargilanarak ölüm cezasina carptirildiysa da sonradan bagislandi, ama Sibiryaya sürgün edildi. Dört yil orada zorla calistirildi. Serbest birakildiginda 1854 sara illetine tutulmustu. Cezasini tamamlamak icin, gene Sibiryada er olarak orduda kaldi 1859a dek. Bu arada evlenmisti. 1857. Ordudan ayrilmasina izin cikti. Ama 4 ay daha bir kentte kalmaya zorlandi. Tümden bagislanarak Petrograda döndü. Yeniden yazmaya basladi. Vremya zaman adinda bir dergi cikarmaya basladi. 1861.Stepancikovo köyü, Amcamin düsü, Ölüler evinde Anilari yazdi. Sürgün yasamini anlatan bu son yapit, ona yeniden ün kazandirdi, cari bile etkiledi. Ilk Avrupa gezisine cikti 1862. Dergisi kapatildi 1863. Gene Avrupaya gitti.Epoka Cag adli yeni bir dergi cikarmaya basladi 1864. Karisi ve kardesi öldü. Parasiz kaldigindan, dergisini kapatti 1864. Yer Altinda Notlari da yine sürgün yasaminin anilarina dayanarak yazdi. Borc icinde yasiyordu. Almanyaya gitti, kumara daldi. Danimarka üstünden Petrograda döndü. Sekreteriyle evlendi 1867. Almanyaya gittiler, gene kumara daldi. Cenevreye gectiler. Bundan sonraki dört yilini karisiyla birlikte Avrupada gecirdi. Italyayi gezdi. Petrograda döndüler 1871. Vaktiyle babasinin öldürüldügü ciftlikte bir süre kaldi 1877.Sibiryadan döner dönmez yazdigi Suc ve ceza, asil ününü saglayacak romanlar dizisinin ilkidir.